- LIBITINA
- LIBITINADea apud Rom. in cuius templo locabantur, et vendebanturea, quae ad sepulturam pertinebant, ita dicta a libitu, vel libidine. Plutarch. Venerem fuisse putat, redditque rationem in Problematibus, quare Romam. ea, quae ad pompam funebrem spectarent, in Veneris templo voluerint asservari, ut sc, eo ipso humanae fragilitatis admoneremur, certo scientes exitum ab ortu non procul abesse, cum eadem Dea, et morientibus praesit, et vitam ingredientibus. Alii malunt Proserpinam esse Plutonis uxorem, quam quod inferorum crederetur Regina, mortuis praeesse putabant. Hinc aliquando ponitur pro ipsa morte, s. pro feretro, quo mortui efferuntur. Horat. Carm. l. 3. Ode 30. v. 6.Non omnis moriar, multaque pars meiVitabit in Libitinam. ------ -----Hinc Libitinarii, qui funeribus necessaria venditant. Nic. Lloyd. Similiter Delphis Epitymbiae Veneris exigua statua posita erat, ad quam maves, in parentationibus et libationibus, elicere atque evocare consueverant, ut annotavit Cael. Rhodig. Lect. Antiq. ut supra, l. 39. c. 18. Hinc eleganter apud Horat. Libitinam vitare dicuntur ut supra qui se immortalitati vindicant. Imaginem Libitinensis Sacerdotis, pro Defuncto sacrisicantis, ad idolum Herculis, pateram lactis: illudque supra caput idoli effundentis, exhibet Fortun. Licer. l. 6. c. 4. de Lucernis antiq. ubi Lucernam Galvianam, mortuales ritus antiquorum mirifice representantem, explicat. Inde Libitina ratio, apud Suet. Ner. Claud. c. 39. liber acceptarum pecuniarum, quem conficiebant, qui Veneris libitinae thesauro praeficiebantur. Nempe mos vetustissimus fuit apud Rom. a Servio Tullo Rege iam institutus, ut certum quid penderetur εῖς τὸν θησανρὸν τῆς Α᾿φροδίτης εν ἄλσει καθιδρυμένης, ἣν προσαγορεύουσι Λιβιτίοην, ἁπὲ τῆς ἀπογινομένων, ut inquit Dion. Halic. l. 3. p. 220. i. e. Thesauro Veneris in luco dedicatae, quam Libitinam cognominant pro mortuis. Mortui igitur uniuscuiusque nomen deferebatur ad eos, qui hoc nomine pecuniam exigebant, et ab illis Libitinae rationi inscribebatur: quâ ratione exacte sciri poterat, quot hominum stragem quolibet anno mors fecisset. Sic pestilentiâ unius autumni triginta funerum milia in Libitinae rationem venisse, est in Suet. d. l. ad quem vide Casaub. Animadvers.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.